Ga jij een spreekbeurt houden over de leeuw? Lees dan snel verder! Want de leeuw wordt de ‘koning der dieren’ genoemd. En in de gebieden waar zij leven, heersen ze zeker als koningen. Ze maken deel uit van een speciale groep binnen de katachtigen, namelijk de ‘grote katten’. Deze grote katachtige is een erg goede jager die vooral jaagt en leeft in de Afrikaanse savanne. Een hele lange tijd geleden kwamen ze veel meer voor op de wereld. Nu is de leeuw een beschermde diersoort, waardoor er nog maar 2 soorten bestaan: de Afrikaanse leeuw en de Aziatische leeuw.

WAAR LEEFT DE LEEUW?

Op dit moment komt leeft de leeuw vooral in Afrika, ten zuiden van de Sahara. Daar leven ze in de open savannen, grasvlakten, struikgebieden, halfwoestijnen en licht beboste streken. In de natuur leven leeuwen niet veel meer. Vaak kun je leeuwen alleen maar zien in nationale parken en wildreservaten. Zo leeft de Aziatische (ook wel Perzische) leeuw alleen nog maar in één park, namelijk in India. In Iran leefden ook leeuwen, maar die zijn nu allemaal dood.

Een hele lange tijd geleden leefden deze grote roofdieren zelfs in Europa! Maar mensen hebben de leeuw en zijn leefgebied schade toegebracht. Mensen gingen huizen en boerderijen bouwen in gebieden waar de grote katten leven. Ze gebruikten het land onder andere om hun runderen te laten grazen. Zij aten al het gras op van de wilde kuddedieren. Zonder die wilde kuddedieren hebben de leeuwen geen voedsel. De hongerige leeuwen gaan dan ook de runderen doden waardoor de mensen boos worden en zij de leeuwen doden. Maar mensen jagen ook voor de sport op leeuwen. Ze willen leeuwenhuid of een opgezette kop in hun huis ophangen. Maar gelukkig willen veel mensen de savanne en de leeuwen die er leven beschermen.

IS DE LEEUW EEN BESCHERMDE DIERSOORT?

De Aziatische leeuw wordt met uitsterven bedreigd, maar de Afrikaanse leeuw is niet bedreigd. Ooit zwierven leeuwen door Afrika, Zuid-Europa, het Midden-Oosten en Azië. Toen begonnen mensen ze dood te maken. De Aziatische leeuwen verdwenen bijna helemaal. In 1913 waren er nog maar 20 over. Nu leven ze in een klein reservaat in het westen van India, het Gir Forest National Park, en nemen hun aantallen langzaam weer toe. Toch is het nog een bedreigde diersoort. Met de Afrikaanse leeuw gaat het iets beter. Deze soort is nog niet bedreigd, maar wel kwetsbaar. Afrikaanse leeuwen leven in nationale parken, wildreservaten en dierentuinen.

Hoe ziet de Leeuw eruit?

Leeuwen zijn in veel opzichten speciaal. Samen met de poema zijn leeuwen de enige grote wilde katten die niet gestreept of gevlekt zijn. Hun vacht is kortharig asgrijs of zandgeel. Soms is bij jonge leeuwen nog wel een paar vage vlekken te zien in de vacht, maar die verdwijnen wanneer ze ouder worden. Aan het einde van hun staart hebben ze een donkere kwast. De staart van de leeuw is erg belangrijk omdat het ze helpt in balans te houden tijdens het rennen, lopen en klimmen. Zelfs tijdens het zwemmen, terwijl de meeste leeuwen dat niet graag doen. Net als andere katten houden zij niet van zwemmen in het water.

Leeuwen zijn sterk en gespierd, met een brede kop, enorme kaken, krachtige poten en scherpe tanden en klauwen. Ze zijn gebouwd voor de jacht op uitgestrekte grasvlaktes. Mannelijke leeuwen hebben vaak hele mooie manen. Als ze jong zijn, zijn de manen geelbruin. Maar als ze ouder worden, worden de manen ook donkerder. De grote bos manen zorgt ervoor dat de leeuw er indrukwekkender uitziet en groter dan hij daadwerkelijk is. Van de punt van zijn neus tot de punt van zijn staart kan een mannelijke leeuw meer dan 2,8 meter lang zijn. Dat is zo lang als een kleine auto. Leeuwen zijn ook hoog. Mannelijke leeuwen kunnen een schouderhoogte van 1 meter hebben.

Hoeveel weegt een leeuw?

Mannetjes wegen 180 tot 225 kilogram, veel meer dan de grootste krachtsporters. De vrouwtjes, leeuwinnen genoemd, wegen minder: 125 tot 135 kilogram. Toch is dit zeker nog meer dan drie of vier keer van jou en je vrienden samen. In dierentuinen zijn leeuwen vaak veel zwaarder dan in het wild. Dat komt doordat ze volop voedsel krijgen maar niet zoveel lichaamsbeweging. Wilde leeuwen moten kilometers lopen om voedsel te vinden, en dan moeten ze het ook nog vangen!

HOE LEVEN LEEUWEN?

Leeuwen zijn sociale dieren, wat opmerkelijk is in de kattenwereld. Het zijn de enige katten die in familiegroepen leven, die we troepen noemen. De leden van de troep jagen samen op voedsel en beschermen elkaar. Vaak zijn er tussen de 20 en 30 leden in de troep, waarvan minimaal 1 mannetje (en maximaal 4).

Leeuwen knuffelen graag. Ze rusten vaak uit met hun kop of poot op een andere leeuw. Wanneer ze elkaar tegenkomen, wrijven ze met hun wangen of lichamen tegen elkaar. Dit wrijven verstevigt de band tussen leeuwen. Het laat zien dat ze tevreden zijn en dat ze de positie van de andere leeuwen in de troep accepteren. Ze likken zichzelf en elkaar ook om hun vacht schoon te houden. Kleine haakvormige bultjes op hun tong vormen uitstekende borsteltjes.

HOE GROEIEN DE WELPEN OP?

Een leeuwin is elke twee jaar zwanger van 2 tot en met 5 jonge leeuwtjes. Vlak voordat zij geboren worden, zoekt de moeder een eigen veilige plek op in de buurt van water. Jonge leeuwen worden blind geboren, waardoor ze de eerste twee maanden helemaal afhankelijk zijn van hun moeder. Na 6 weken neemt de moeder haar welpen al mee voor hun eerste jacht, zodat ze de smaak van vlees leren kennen. Welpen hebben namelijk alleen nog maar melk geproefd! Ook leren ze zo hoe zij later moeten jagen. Pas wanneer de jonge leeuwtjes ongeveer één jaar zijn hebben zij sterke tanden, zodat ze zelf gemakkelijker vlees van de prooi kunnen eten.

Mannetjes leeuwen vinden welpen niet zo belangrijk en proberen ze zelfs soms te doden. Gelukkig beschermen de leeuwinnen de welpen erg goed. En wanneer de jonge leeuwen ongeveer twee jaar zijn, wordt de moeder vaak opnieuw zwanger. Dan moeten ze bij haar weg. Dat is een hele grote verandering voor de grote jonge leeuwen, nu moeten ze alles zelf doen. Dat kan heel lastig zijn, waardoor sommigen dood gaan na twee à drie weken.

WAT ETEN LEEUWEN?

Leeuwen zijn roofdieren, wat betekent dat ze zicht voeden met andere dieren. Waar dieren grazen, kunnen leeuwen niet ver weg zijn. Maar ze doden alleen ander dieren wanneer ze honger hebben. Normaal eten ze gnoe’s, zebra’s, impala’s en andere antilopen en gazellen. Maar wanneer er bijna niets te eten is, eten leeuwen bijna alles. Dan vallen ze zelfs grote prooidieren aan, zoals giraffen, buffels en zelfs neushoorns, nijlpaarden en jonge olifanten, terwijl die er groot zijn!

HOE JAGEN ZE?

Wanneer het donker wordt gaan ze op jacht, omdat ze overdag alleen maar rusten en slapen. Door hun erg goede ogen kunnen ze in het donker goed zien. Leeuwen zijn niet de snelsten van de grote katten. Maar hun prooien, zoals gazelles en zebra’s zij wel heel snel. Daarom jagen leeuwen in een team. Meestal zijn het de leeuwinnen (vrouwtjes) die jagen. Maar de mannetjes mogen als eerste eten en dat is niet eerlijk!

Door samen te werken tijdens de jacht kunnen ze prooien vangen die veel groter zijn dan zijzelf. De mannetjes passen op de welpen wanneer de vrouwtjes aan het jagen zijn. De leeuwinnen jagen samen. Een paar leeuwinnen gaan uit de wind op de loer liggen. Eén andere leeuwin gaat aan de andere kant van de prooi of kudde liggen. Dan gaat ze opeens opstaan en laat de dieren schrikken, zodat die de andere kant op rennen, in de richting van de andere leeuwinnen. Zo kunnen ze gemakkelijk een prooi vangen. Vaak is dit een prooi die kleiner of minder sterk is dan de rest van de kudde dieren. Omdat leeuwen geen snelle dieren zijn, moeten ze hun prooi zo dicht mogelijk zien te naderen voordat ze aanvallen. Een leeuwin die alleen jaagt besluipt haar prooi zo onopgemerkt mogelijk.