Jaguar (Panthera onca)

De jaguar is een bedreigde diersoort die van oorsprong leeft in de open en bosrijke streken van Midden-en Zuid-Amerika. Bij voorkeur leven ze in tropische drassige bossen, waar veel beschutting te vinden is. Dit kan gaan om zowel een regenwoud, als om een struikgewas. Hun leefgebied is altijd ruim voorzien van water, zoals rivieren en moerassen.

Dit roofdier heeft behoefte aan een grote waterrijke leefomgeving, maar helaas wordt dit leefgebied steeds kleiner. De oorzaak hiervan ligt bij de mens.

Leeftijd in het wild en in gevangenschap

Als jaguars in het wild leven, zonder menselijke invloed, kunnen ze 12 tot 16 jaar worden. Wanneer ze in gevangenschap leven kunnen ze de leeftijd van 28 jaar halen.

Doden met één krachtige beet en eten op een beschutte plek

De jaguar is een vleeseter, ook carnivoor genoemd. Het is een goede zwemmer en een goede klimmer. Beide talenten komen goed van pas als hij jaagt. Jaguars zijn niet erg kieskeurig als ze jagen voor voedsel. Er zijn veel verschillende prooien waar ze achteraan kunnen gaan om te eten. Zo eten eten zoogdieren, vogels, reptielen en vissen. Hij jaagt dus op andere levende dieren op het land en in het water. Van alle grote katten heeft de jaguar de krachtigste beet. Zij zijn de enige van het kattensoort dat kan doden door in één keer met hun hoektanden een schedel te doorboren. Hun beet is zo sterk dat ze zelfs door de schild van een schildpad heen bijten. Als ze hun prooi eenmaal gedood hebben, slepen ze het mee naar een andere, meestal meer beschutte plek. Als ze uit het zicht zijn, eten ze hun voedsel op.

Solitaire dieren met wisselende territoria

De jaguar leeft nooit samen met soortgenoten in een groep, maar altijd solitair. Hij trekt van plek naar plek, zonder gezelschap. De mannetjes en vrouwtjes hebben elkaar alleen nodig voor de paring en dat is eenmaal in de twee jaar. De voortplanting kan weliswaar het hele jaar door plaatsvinden, maar de meeste jongen worden geboren in de natte seizoenen. Dat komt doordat er in de natte seizoenen meer voedsel tot hun beschikking hebben. Het vrouwtje voedt haar jongen op zonder het mannetje. Zodra de jongen geboren zijn, is het mannetje niet meer in haar nabijheid gewenst.

Vachtkleur van de jaguar

Jaguars kunnen onderling erg verschillen in kleur. Sommige jaguars hebben een zwarte vacht met vaag zichtbare zwarte vlekken. Zwart is geen uitzonderlijke kleur voor katachtigen. Het wordt melanisme genoemd. De zwarte kleur wordt doorgaans veroorzaakt door een bepaald recessief gen, maar bij zwarte jaguars wordt de zwarte vachtkleur juist veroorzaakt een specifiek dominant gen. Anderen zijn licht gelig tot roodbruin met zwarte vlekken in rozetvorm. Vaak hebben de zwarte rozetvormige vlekken nog een vlek in het midden. Dit onderscheidt hen duidelijk van de luipaard, die wel vlekken heeft, maar geen vlek in het midden van de vlek. Ook zijn de vlekken kleiner.

Jaguars worden bedreigd

De jaguar leefde ook ooit in het noorden van Argentinië, in Iberá. Hier komt hij niet meer voor. Het leefgebied van deze roofdieren is ingenomen door de mens. Hun oorspronkelijke leefomgeving wordt nu volledig gebruikt voor grootschalige landbouw.