Verschil tussen warmbloedig en koudbloedig?
Chordadieren | januari 15, 2022In dit artikel wordt er uitgelegd wat het verschil is tussen warmbloedig en koudbloedig.
Verschil tussen warmbloedig en koudbloedig?
Het verschil tussen warmbloedig en koudbloedig is het verschil tussen soorten dieren. Er zijn warmbloedige dieren (waaronder de mens) en koudbloedige dieren zoals bij de reptielen. De warmbloedige dieren kunnen van binnenuit de eigen lichaamswarmte regelen. De koudbloedige dieren kunnen het eigen lichaam niet opwarmen en moet dit op een andere manier doen, door bijvoorbeeld in de zon te liggen.
Koudbloedige dieren
Bij koudbloedige dieren wordt er niet door het lichaam warmte aangemaakt maar moet het dier via een warmtebron buiten het lichaam opgewarmd worden. In veel gevallen wordt dit met behulp van de zon gedaan. Reptielen, amfibieën, vissen en geleedpotigen (zoals de insecten) zijn koudbloedige dieren. Dieren die koudbloedig zijn hebben een lichaamstemperatuur die zich aanpast aan de omgeving, waardoor de temperatuur dus kan stijgen en dalen. Als koudbloedige dieren actiever willen worden om voedsel te zoeken, dan gaan ze in de zon liggen en stijgt de lichaamstemperatuur. Als het dier voldoende voedsel binnen heeft gekregen en de omgeving is erg heet zoals in de woestijn, dan zoekt het dier de schaduw op.
Voordeel van koudbloedige dieren
Een voordeel van koudbloedige dieren ten opzichte van warmbloedige dieren is dat koudbloedige dieren aanzienlijk minder energie gebruiken. Warmbloedige dieren gebruiken de energie ook om het lichaam warm te houden. De koudbloedige dieren kunnen de energie gebruiken om te bewegen en de voortplanting. Als koudbloedige dieren zijn afgekoeld worden ze trager en verbruiken ze minder energie. Een goed voorbeeld van dieren die trager worden zijn de krokodillen en slangen. De krokodillen en slangen kunnen langdurige (vele uren) op dezelfde plek zitten. Grofweg verbruikt een koudbloedig dier 10% van de energie ten opzichte van de warmbloedige dieren.
Warmbloedige dieren
De zoogdieren en vogels zijn warmbloedige dieren. Bij de andere klassen binnen het dierenrijk zijn de soorten dieren meestal koudbloedig. Bij warmbloedige dieren is de temperatuur van het lichaam constant en meestal hoger dan de omgeving. Bij mensen is de lichaamstemperatuur ongeveer 37 graden Celsius, terwijl de omgevingstemperatuur een stuk lager is. De meeste mensen vinden een temperatuur tussen de 18 en 22 graden Celsius aangenaam. Om de lichaams
temperatuur bij warmbloedige dieren te behouden is er veel energie nodig. De warmbloedige dieren hebben om deze reden dan ook veel voedsel nodig om in deze energiebehoefte te kunnen voorzien. Een warmbloedig dier heeft ongeveer 10x meer energie nodig dan een koudbloedig dier. Warmbloedige dieren zijn over het algemeen actiever dan koudbloedige dieren en deze activiteit (tijdsbesteding) gaat dan ook veel in het zoeken, verkrijgen en verwerken van het voedsel zitten.
Voordeel van warmbloedige dieren
Een belangrijk voor van warmbloedige dieren is dat de lichaamstemperatuur zelf geregeld wordt en er dus geen externe bronnen nodig zijn om op korte termijn te overleven. Bij voldoende voedsel kan een warmbloedig dier in veel omstandigheden het lichaam op temperatuur houden, ook als de zon niet schijnt.
Hoe houden koudbloedige dieren hun lichaamstemperatuur op peil?
Als het écht koud wordt kunnen koudbloedige dieren het moeilijk krijgen. Het is belangrijk dat een koudbloedig dier de lichaamstemperatuur niet te laag laat worden. In veel gevallen gaat een koudbloedig dier zich verwarmen door te zonnebaden. Het zonnebaden doen deze dieren door een plek te zoeken die veel warmte vasthoudt zoals stenen. Als de temperatuur te hoog wordt gaan koudbloedige dieren in de schaduw liggen in een hol of tussen spleten van stenen. In de tropen komen veel reptielen voor en is het makkelijker om voor deze koudbloedige dieren om te overleven. Als reptielen verder bij de evenaar vandaan leven zijn er slimmere manieren nodig om de lichaamstemperatuur te verhogen. In koudere gebieden zijn de koudbloedige dieren donkerder van kleur. Een tweede manier voor koudbloedige dieren om te overleven is het houden van een winterslaap.
Niet alle koudbloedige dieren hebben geen enkele mogelijkheid om zelf warm te worden. Er zijn python soorten die warmte kunnen genereren door de spieren te trillen. Deze warmte wordt gebruikt om de eieren te broeden. De Lederschildpad kan warm worden door te zwemmen en kan door zijn grotere omvang veel warmte vasthouden, waardoor ook in koudere wateren gezwommen kan worden.
Zomerslaap
Een West-afrikaanse