Konijn

Konijn (Oryctolagus cuniculus)

Een konijn (Oryctolagus cuniculus) is een zoogdier uit de familie van de hazen en konijnen. Vaak wordt gedacht dat konijnen behoren tot de knaagdieren maar dat is niet het geval. Konijnen zijn een zoogdieren en behoren tot de familie "hazen en konijnen".

Kenmerken

Konijnen hebben in hun bovengebit te weinig snijtanden waardoor het officieel geen knaagdier is.

Er zijn ook overeenkomsten tussen knaagdieren en het konijn. Hoewel het konijn weinig snijtanden heeft groeien de tanden wel zoals de tanden van een knaagdier. Ook is een overeenkomst dat bij de geboorte het jong naakt geboren wordt en zeer snel zelfstandig kan leven.

Grote rassen

Hoe zwaar is een konijn?

Hoe groot is een konijn?

Van de grote rassen is de Vlaamse reus het bekendst maar onder de grote rassen vallen ook de Belgische haas, Van beveren, Franse Hangoren en Nieuw Zeelanders. De grotere rassen zijn ongeveer 6 kilo en tot een 80 centimeter groot.

Kleine rassen

Waar de grotere rassen nog afstammen van vroeger, is het kleinere konijnen ras echt geweekt als huisdier. De bekende kleurdwerg is het perfecte voorbeeld van een konijn als huisdier. Andere kleine rassen zijn de Hollander, Papillon, Rex en Nederlandse Hangoordwerg. De kleinere rassen zijn ongeveer 1,5 kilo.

Karakter konijn

Wat doen konijnen het liefst?

Aan het lichaamstaal van konijnen kun je een hoop aflezen. Een blij konijn beweegt veel met zijn oren maar een konijn wat bijvoorbeeld plat op de grond ligt heeft het ook prima naar zijn zin. Wanneer konijnen echt geluiden gaan maken is er meestal iets meer aan de hand. Bij gillen, fluiten, blazen en brommen kun je het beestje beter even met rust laten. Als een konijn niet gestoord wil worden gaat hij met zijn kop stoten. Duidelijke lichaamstaal dus. Konijnen bakenen ook graag hun territorium af net zoals handen dat doen. Konijnen doen dit door overal keutels te deponeren. Bij een nieuw konijn of bij een nieuw hok is er dus niks aan de hand als er opeens veel keutels liggen.

De kleinere rassen hebben meestal een pittiger karakter dan de grote. De kleintjes staan veel op de achterpoten. Ook heeft een fokker invloed op het karakter van een ras. Een fokker kan er voor kiezen om de dieren te kweken in een grote ruimte waar ze veel kunnen spelen en rennen, waardoor ze dat gedrag van elkaar overnemen. Als de fokker de meest rustige konijnen apart neemt en deze over meerdere jaren doorfokt is het mogelijk om een rustiger soort te ‘creëren’.

Ram en voedster

Een mannetjes konijn wordt een ram genoemd en een vrouwtjes konijn heet een voedster. Belangrijke verschillen tussen een mannetjes en vrouwtjes konijn zijn de verhoudingen en vorm van de kop. Het mannetje is overwegend voller en breder bij de meest rassen. Rammen zijn wat wilder en de voedster heeft een stabieler gedrag.

Konijnen in één hok

Is een konijn een leuk huisdier?

Uiteraard kennen we konijnen als de perfecte huisdieren want naast de wilde konijnen uit het bos worden konijnen ook speciaal gefokt als huisdier. Deze konijnen zijn makkelijk tam te krijgen en zijn zelfs zindelijk te maken. Een konijn heeft graag gezelschap en het is dan ook belangrijk als het baasje vaak van huis is dat er 2 of meer konijnen in een verblijf zitten. Als de dieren gescheiden van elkaar leven is het belangrijk dat ze elkaar kunnen zien.

Als het vrouwtje de voedster gehouden wordt is het goed mogelijk om ze met twee bij elkaar in een hok te plaatsen. Bij voorkeur twee vrouwtjes uit hetzelfde nestje. Bij twee rammen in één hok gaat niet altijd goed. Ook niet als ze uit hetzelfde nestje komen.

Het combineren van een mannetjes en vrouwtjes konijn zal veel nestjes opleveren, omdat een konijn meerdere keren per jaar een nestje kunnen krijgen. Daarnaast levert het voor een vrouwtje ook extra stress op om in een hok met een mannetje te leven.

Buiten of binnen

Wat is er nodig voor een konijn?

Een konijn kan zowel binnen als buiten gehouden worden. Als een konijn in een buitenverblijf gehouden worden is het belangrijk dat het hok niet in de tocht, felle zon of erg vochtig kan worden. Een konijn kan wel goed tegen kou. Als het erg koud of erg warm buiten is, moet het konijnenhok verplaatst worden naar een verblijf in de schuur of garage. Goede ventilatie is belangrijk, zolang er maar geen tocht is. Zorg er altijd voor dat de overgang van erg warm naar erg koud geleidelijk gebeurt. Bij een te grote overgang komt het dier te overlijden.

Een konijn binnen houden vindt het dier prettiger. Het zijn erg schonen beesten en als het hok verschoond is zal het geen luchtjes verspreiden maar het schoon laten. Sommige konijnen kunnen zelfs de behoefte doen op een kattenbak. Een konijn kan dus zindelijk worden!

Bij het houden van een konijn in huis is het raadzaam om kabels en planten buiten bereik te houden. Er kan aan geknaagd worden als dit soort spullen niet goed weggewerkt zijn en er een konijnvriendelijke omgeving is gemaakt.

Konijnenhok

Wat is een goed konijnenhok?

Er zijn verschillende soorten hokken te koop. Meestal is er een hok met een kunststof onderbak en een tralie bovenkant en een hok die volledige van kunststof is. Een hok met tralies ventileert beter maar een gesloten kunststof hok zorgt voor minder troep om het hok heen.

Voeding

Wat moet een konijn eten?

Het konijn eet plantaardig voedsel. Konijnen zijn herbivoren.

In de dierenwinkel is er gemengd voer en geperste brokjes verkrijgbaar. Een kieskeurig konijn zal bij het gemengde voer de lekkerste dingen eruit tussenuit eten. In beide producten zitten alle stoffen die een konijn gezond houden. De hoeveelheid voedsel moet aangepast worden op de beweging van een konijn. Opvallend is dat konijnen met meer bewegingsruimte in betere conditie zijn en naar verhouding minder eten.

Naast voer lust een konijn graag hooi. Geef liever geen sla, bonen of kool. Dit kan maagklachten veroorzaken en kan een konijn ziek maken.

Geschikt groenvoer

• Peentjes
• Boerenkool
• Andijvie
• Apppel
• Peer
• Paardenbloemen
• Takjes
• Peterselie of tijm

Ongeveer één tiende deel van het lichaamsgewicht wordt er per dag aan water gedronken. Weegt een konijn 5 kilo dan komt dit neer op 10% van 5.000 en dat is ongeveer een halve liter water per dag.

Oppakken

Bij het oppakken van een konijn is het belangrijk dat het in een rustige omgeving gebeurd en dat het beestje zich op zijn gemak voelt. Voor het oppakken is het dus slim om het dier eerst even te aaien. Belangrijk is dat de achterpoten worden ondersteund om te voorkomen dat het dier zich pijn doet. Dit kan gebeuren wanneer het konijn schrikt en gaat spartelen. Konijnen zijn meestal niet meteen handtam. In dat geval moet het beestje opgepakt worden bij het losse rugvel. Ook hierbij moeten de achterpoten weer ondersteund worden.

Verzorging

Een goede verzorging is natuurlijk heel belangrijk. Een konijn verblijf graag in een schoon verblijf. Schoonmaakspullen om het hok schoon te houden zijn dus handig om dit vieze werkje makkelijker te laten verlopen. Een zachte borstel is handig om het konijn te borstelen want uiteraard verdient het beestje ook genoeg aandacht. Naast deze twee belangrijke zaken is het ook slim om een trommel te hebben om het voer in te bewaren, een buitenren zodat het beestje bij lekker weer buiten kan rondhuppelen en natuurlijk een voerbak en drinkfles voor in het hok.

Draagtijd en aantal jongen konijnen

Vanaf 9 maanden oud kan een voedster (vrouwtje) gedekt worden door de ram (mannetje). Rammen kunnen vanaf 5 maanden dekken. Meestal is het verstandig om langer te wachten met fokken, zodat het dier zich verder ontwikkeld heeft en gezien kan worden of het geschikt is om te fokken. Als er gefokt gaat worden gaat de voedster bij de ram in het hok en niet andersom. Als het mannetje bij het vrouwtje geplaatst worden kan het vrouwtje agressief worden. De ram kan zijn interesse verliezen, aangezien hij eerst de omgeving gaat verkennen in plaats van het vrouwtje te dekken.

Blijf bij het dekken bij het hok. Het duurt niet lang en na het dekken kan het vrouwtje weer in het eigen hok gezet worden. Een voedster wil de jongen het liefst in een afgezonderde en donkere ruimte werpen. Een nestkastje kan een goed hulpmiddel zijn. Dit maakt het schoonmaken van het hok ook makkelijker. Ook de tamme vrouwtje kunnen tijdens de draagtijd afwijzend reageren op het baasje.

De draagtijd van een konijn is tussen de 28 en 31 dagen. Een jong konijn wordt naakt en blind geboren. Na twee á drie weken kan het baby konijntje zelf eten. Tot die tijd drinkt het bij de moeder. Het vrouwtjes konijn kan extra voedsel gebruiken en lauwe melk.

De jongen moeten ongeveer 6 weken bij moederkonijn blijven. Na 6 weken kunnen de konijntjes apart gezet worden. Pas na 10 tot 12 weken is het mogelijk om de jongen in een andere omgeving te laten verblijven.

Geschiedenis

Een van de eerste vermeldingen van konijnen in ons land werd gedaan rond 1300 en is afkomstig uit Zeeland. Veel mensen denken dat het leefgebied van wilde konijnen zich verspreid over heel de aarde, maar dat is niet het geval. Konijnen leven alleen in Europa en Australië.

Konijnen werden 4000 jaar geleden ontdekt door de oude Romeinen. De Romeinen hielden de konijnen echter niet als huisdier maar sloten de dieren op voor vlees. Tijdens het vasten mocht er geen vlees gegeten worden, toch stond er in deze periode wel konijn op het menu. Konijnenvlees werd namelijk niet gezien als echt vlees. Pas in de middeleeuwen werden konijnen voor het eerst gehouden als huisdier. Monniken in Frankrijk namen de beestjes namelijk in bescherming tegen de stroopjacht. De tamme konijnen zoals we die nu kennen werden pas na deze periode gekweekt, omstreeks het midden van de vorige eeuw. Tamme gekweekte konijnen zijn gewend aan mensen en kunnen prima in een hok gehouden worden. Door het toeleggen op fokken werden nieuwe rassen en kleurschakeringen ontwikkeld.

Konijnenrassen

Er zijn relatief veel rassen te onderscheiden. Er is onderscheid in kleur, vacht, oren of karakter. Bij konijnenrassen kun je onderscheid maken in twee categorieën. De rassen met ‘nut’ en de rassen voor ‘luxe’.

Konijn met nut

Deze rassen met nut zijn voornamelijk gefokt vanwege de vacht of het vlees. Een Angora is een voorbeeld van een ras die gefokt is vanwege de angorawol. De ‘Gele van Bourgondië’ en de ‘Nieuw Zeelander zijn gefokt vanwege het vlees.’

Luxekonijn

Voorbeeld van de luxe rasse zijn de ‘Nederlandse Hangoordwergkonijntjes’, Pooltjes, dwergkonijn, Angorakonijn of de Belgische haas. Het fokken is gericht op een mooi uiterlijk. Ook zijn er rassen die van nut naar luxe zijn verplaatst, omdat er niet altijd meer de behoefte was aan de vacht van een bepaald konijnenras.