Dwergzeboe (Bos taurus)

De dwergzeboe is het kleinste rundvee-ras ter wereld. De schofthoogte van dit zoogdier vaarieert van een kleine 80 centimeter tot een ruime meter. De dwergzeboe is de kleine variant van de zeboe, ook wel bekend als het bultrund (Bos primigenius indicus). Deze runderen zie je veel in India, waar het heilige dieren zijn. Ook in delen van Afrika komen ze voor. Dwergzeboes zijn echte kuddedieren die probleemloos kunnen samenleven met ander kleinvee zoals ezels, geiten, schapen, pony’s, paarden en alpaca’s. Ze worden ook wel minizeboes genoemd.

Kenmerken

Naast het formaat kun je een dwergzeboe herkennen aan de karakteristieke bult op zijn rug. Bij mannetjes is deze bult groter dan bij de vrouwtjes. Net als bij een kameel dient deze bult als vetreserve voor mindere tijden. In de hals heeft de dwergzeboe daarnaast een opvallende huidplooi die ook wel kossum of halskwab genoemd wordt.

Dwergzeboes zijn beter bestand tegen tropische ziekten en warme, vochtige klimaten. Dit komt doordat ze meer zweetklieren hebben dan Europese runderen. Ze zijn eenkleurig of hebben een bonte, gevlekte vacht. Deze vacht kan veranderen naarmate de dwergzeboe ouder wordt. Ondanks dat ze redelijk klein zijn – een volwassen dwergzeboe komt ongeveer tot de heupen van een volwassen persoon – zijn ze niet heel licht. Een dwergzeboe kan 100 tot 250 kilo wegen. Ze worden ongeveer 25 jaar oud.

Binnen een (dwerg)zeboekudde bestaat een rangorde. De oudste vrouwtjes krijgen het meeste respect. Zij staan bovenaan in de rangorde. Sowieso staan de koeien hoger in de rangorde dan de mannetjes, omdat in het wild de jonge stieren op een gegeven moment de kudde zullen verlaten. Dwergzeboes kunnen hechte vriendschappen ontwikkelen binnen de kudde. Ze hebben vaste maatjes waarmee ze eten, spelen en rusten. Ook kunnen ze zich erg hechten aan hun verzorger als deze van jongs af aan veel tijd met ze doorbrengt.

Voedsel dwergzeboe

De dwergzeboe is een herbivoor die voornamelijk leeft op grassen en andere plantaardige gewassen. Van oorsprong leven ze op voedselarme gronden waar maar weinig te vinden is. Hij is dus al snel tevreden met wei vol gras om op te grazen. Dwergzeboes die in de winter op stal staan, moeten bijgevoerd worden.

Voortplanting

In het wild zal een zeboestier op zeker moment de kudde verlaten en een solitair bestaan leiden. In gevangenschap kan een enkele stier wel bij de kudde blijven. Hij staat dan niet bovenaan in de rangorde, die plek is bestemd voor de oudere koeien.

De dwergzeboe heeft een draagtijd van ongeveer 9 maanden. Het pasgeboren kalfje kan al snel staan en heeft ongeveer de grootte van een lam. Hij wordt gezoogd door zijn moeder. Jonge dwergzeboes zijn niet veel groter dan een schaap.