Wolven

De wolf (Canis lupus) is een tot de verbeelding sprekend zoogdier die op meerdere werelddelen voorkomt. Wolven vallen onder de familie de hondachtigen in de orde van de roofdieren.

In de Velen van ons leren de wolf al vroeg kennen uit de kindersprookjes waarin de wolf vaak de rol van slechterik is toebedeeld. Ook in de bijbel staat de wolf niet in het beste daglicht. Het wantrouwen ten opzichte van de wolf stamt vooral uit de tijd dat mensen van jagers in boeren veranderden en de wolven in het vee een makkelijke prooi zagen. Ook ontmoetingen tussen schapen en geitenherders en wolven, brachten de wolf geen goede reputatie. Sindsdien wordt de wolf gezien als vijand van de mens en werd hij bejaagd en verjaagd in veel landen.

Tegenwoordig komt de wolf voornamelijk in grote aantallen voor in Noord-Amerika, Scandinavië en het noorden van Rusland. Hier leven ze in uitgestrekte, koude gebieden waar weinig mensen wonen. In kleinere aantallen komen ze voor in diverse Europese landen, Mexico en Zuid-Amerika.

Sommige landen en continenten kennen hun ‘eigen’ wolven, zoals de dingo (Canis lupus dingo) in Australië en de Indische wolf (Canis lupus pallipes). Dit zijn slechts twee voorbeelden van de vele ondersoorten van de wolf. De bekendste ondersoort is Canis lupus familiaris, oftewel ‘de hond’. Sinds enkele jaren komt de (beschermde) wolf ook sporadisch weer voor in Nederland. In 2020 werden zelfs voor het eerst jonge welpen in ons land gezien!

Kenmerken wolf

Wolven zijn sterke dieren met een goed uithoudingsvermogen, behendige ledematen en een krachtig gebit. De zintuigen van wolven zijn vele malen beter dan die van mensen. Ze hebben niet alleen een veel beter reukvermogen, maar ook hun gehoor is uitstekend. Daarnaast kunnen wolven zeer goed zien in het donker en kunnen ze bijna helemaal om zich heen kijken, zonder hun kop te bewegen.

De vacht van de wolf beschermt hem tegen kou en vocht waardoor hij goed kan overleven in zeer koude gebieden. Als een wolf gaat rusten legt hij zijn gevoeligere snuit in zijn vacht en schermt deze vervolgens af met zijn staart. Zo kan hij zelfs in ruststand temperaturen tot -40 graden aan!

Ze leven vaak in sociale groepsverbanden. Vroeger sprak men van roedels, tegenwoordig gebruiken deskundigen liever de term familiegroepen. Deze worden meestal geleid door een mannetje en vrouwtje en hun nakomelingen. In principe zijn de ouders monogaam tot een van beide sterft. Daarna wordt een nieuwe partner gezocht.

Voorplanting

Teefjes zijn ongeveer 2 tot 3 maanden drachtig, waarna er vaak meerdere welpjes tegelijk geboren worden. Per keer krijgt een wolf gemiddeld 4 jongen. De jongen worden gezoogd door de moeder en blijven bij de roedel tot ze zelf (vrijwillig) een eigen territorium en partner gaan zoeken.

Honden en wolven kunnen met elkaar paren, wat weer kan leiden tot wolfshonden. Deze hybride vorm kan gevaarlijker zijn voor mensen omdat het dieren zijn die zich vaker in de buurt van de mens ophouden. Een volwassen wolf die een goed territorium heeft gevonden, zal dit veel minder snel doen.

Voeding wolven

Wolven zijn roofdieren (Carnivora) en jaagt in roedelverband vooral op reeën, edelherten, elanden en wilde zwijnen. Solitaire dieren kiezen liever voor kleinere prooien zoals knaagdieren, haasachtigen en vogels. Wolven op zoek naar een geschikt territorium doorkruizen soms de dichter bebouwde gebieden. Deze wolven zijn eerder geneigd om zich tegoed te doen aan vee, zoals schapen, of zelfs afval. Maar dat is voor een vrije wolf in een uitgestrekt natuurgebied absoluut niet zijn eerste keuze.