Beenvissen
Vissen
Expert paginaInhoud
Vissen (Pisces)
De vissen vallen onder de onderstam 'gewervelden'. De dieren die vallen onder de onderstam gewervelden hebben gemeen dat ze allemaal een ruggenmergstreng (Chorda) hebben. Door evolutie is deze ruggenmerkstreng ontwikkeld tot een wervelkolom. De term vissen is een informele term en is niet als wetenschappelijk in het dierenrijk opgenomen. Onder de gewervelden zijn de superklasse kaakloze vissen en beenvissen opgenomen. Daarnaast verstaan we onder de vissen ook de klasse kraakbeenvissen.
Er zijn veel verschillende soorten vissen en er leven dan ook erg veel vissen op de wereld. Er leven namelijk 24.000 vissoorten op de wereld. Dit houdt in dat dit de grootste groep is van de gewervelde dieren. Er zijn hele kleine vissen die maar 1 centimeter groot zijn, maar er zijn ook hele grote vissen die bijvoorbeeld wel 14 meter lang kunnen worden. Vissen leven in het water en in de zee zijn er zo’n 14.000 verschillende soorten te vinden en de rest van de vissen leven in zoetwatermeren of in rivieren.
Wat is een vis?
Vissen waren de eerste gewervelde dieren op de wereld. Vissen zijn dieren die in het water leven en hiervan zijn veel verschillende soorten. Zo zijn er vissen die liever in zoetwater leven, maar ook vissen die liever in zoutwater leven. Er zijn ook mensen die vissen hebben als huisdier. Dit kan dat ze de vissen in een kom hebben zitten of dat ze achter in de tuin in de vijver zwemmen.
Hoe zien vissen eruit?
Vissen hebben over het algemeen een lichaam dat langwerpig is, zijwaarts afgeplat is en een huid die bedekt is met schubben. Hierbij zijn wel erg veel uitzonderingen, want er zijn ook vissen die heel erg lijken op een slang, of zelfs bol zijn. Maar alle vissen hebben wel vinnen en door naar de vorm van de vis te kijken en de vinnen, kan de vis makkelijk in een groep worden verdeeld.
Het skelet van een vis is best wel licht en bestaat uit een wervelkolom en daar zitten de graten aan, de vinstralen, de vindragers, de botten van de bekkengordel en de lendengordel, de schedel, de kaakbeenderen, de kieuwbogen en de kieuwdeksels. Ook hebben vissen spieren en het grootste gedeelte van het lichaam bestaat dan ook uit twee grote lichaamsspieren. De lichaamsspieren drijven via de huid en de wervelkolom de staartvin aan.
De grootste vis ter wereld
Officieel is de vrouwelijke walvishaai de grootste vis ter wereld. Deze vissen kunnen tot 15.000 kilo worden en de langste die ooit is gemeten was ongeveer 19 meter lang. Meestal is onder de dieren het mannetje het grootste maar bij de walvishaai is het vrouwtje aanzienlijk groter. Het vrouwtje is gemiddeld 14 meter lang en het mannetje ongeveer 9 meter lang.
De vinnen van een vis
Eén van de bekendste eigenschappen van de vis, zijn de vinnen. Een vis heeft vinnen nodig om te zwemmen. Hiermee kan de vis snelheid maken, maar ook sturen. Er zijn veel verschillende vissoorten en deze vissoorten hebben dan ook allemaal verschillende vinnen. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat er een groep vissen is die maar twee vinnen hebben en een groep vissen die wel vier vinnen heeft. De rondbekken hebben bijvoorbeeld maar twee eenvoudige vinnen. Zij hebben een rugvin en een staartvin. Maar haaien hebben een rugvin, een buikvin en een borstvin, staartvin en een aarsvin. Dit zijn dus al veel meer vinnen dan een rondbekken.
Hoe kan een vis ademen onder water?
Vissen kunnen ademen, doordat zij kieuwen hebben. De kieuwen kan je vinden aan de zijkant van de kop van de vis. Er zijn een paar vissen die geen kieuwen hebben en dus niet op deze manier adem halen. Maar de vissen die wel kieuwen hebben halen juist zuurstof uit het water. De vis brengt het water langs de kieuwen door eerst de mondholte te vergroten. Door flapjes achter de lippen wordt het water tegengehouden als de vis de mondbodem weer omhoog beweegt en de mondholte verkleint. Uiteindelijk gaat het water langs de kieuwzeef en langs de rode kieuwlamellen en verdwijnt daarna weer in de kieuwspleet. Op deze manier kan een vis ademen onder water.
Waar dienen de schubben van een vis voor?
Wat bekend is, is dat een vissenhuid bestaat uit schubben. Deze schubben liggen eigenlijk als dakpannen over elkaar heen en beschermen het lichaam van de vis. De schubben zijn gemaakt van een soort hoornachtig materiaal, denk hierbij aan je eigen nagels. Je eigen nagels zijn namelijk ook gemaakt van een soort hoornachtig materiaal en zo dus ook de schubben van een vis.
Bijna alle vissen hebben een huid met schubben. Er zijn een paar uitzonderingen, namelijk de meerval, de steur en de lederkarper. Maar ook haaien en roggen hebben geen schubben, maar hun lichaam is bedekt met een leerachtige huid, die bedekt is met scherpe huidtandjes.
Hoe groot de schubben van een vis zijn, verschilt eigenlijk per vissoort. Er zijn namelijk vissen met grote schubben, maar er zijn ook vissen die hele kleine schubben hebben en die je dus bijna niet kan zien. De schubben van een vis kunnen glad zijn, maar er zijn ook ruwe schubben. Vaak komen de gladde, ronde schubben voor bij vissen die in zoetwater leven. Op de schubben is een dun huidlaagje te vinden en daar kan de vis slijm mee aanmaken. Door dit slijm is de vis beschermd tegen bacteriën, schimmels en parasieten.
Ook kan je aan de schubben van een vis zien hoe oud de vis is. Het is namelijk zo dat wanneer een vis groeit, de schubben van een vis meegroeien. In een schub kan je altijd een zwarte ring zien en dit wordt ook wel de jaarring genoemd. Wanneer je de jaarringen gaat tellen bij een vis, kan je zien hoe oud de vis is.
Animalia (dierenrijk)
Er zijn heel veel verschillende dieren op de wereld en al deze dieren hebben hun eigen kenmerken en zien er dus ook anders uit. Een vogel kan bijvoorbeeld vliegen en leeft vaak op het land of in de lucht, maar een vis kan bijvoorbeeld heel goed zwemmen en leeft in het water. Deze dieren zijn daarom allemaal onderverdeeld in verschillende groepen. De vis behoort daarom ook tot een groep in het animalia. Het animalia bestaat uit de volgende groepen:
- Holtedieren
- Wormen
- Weekdieren
- Geleedpotigen
- Stekelhuidigen
- Gewervelden
- Sponzen
- Eencellige organismen
De vissen vallen net zoals de vogels en de zoogdieren onder de gewervelden. Een vis is namelijk tweezijdig symmetrisch, het skelet beschermt de organen en deze kenmerken zorgen ervoor dat de vis bij de gewervelden hoort.
Verschillende soorten vissen
De meeste vissen ademen doormiddel van hun kieuwen en halen dus zuurstof uit het water, maar er zijn ook longvissen en die halen dus hun zuurstof uit de lucht. Er zijn ook vissen die met hun vinnen op de bodem kunnen lopen en vissen die met hun vinnen bovenwater kunnen “vliegen”. Zo zijn er erg veel verschillende soorten vissen en deze vissen kunnen weer onderverdeeld worden in verschillende groepen.
Kaakvissen
De kaakvis is een vis zonder kaken. Deze vis heeft geen ruggengraat, maar een flexibele staaf over de lengte van het lichaam.
Kraakbeenvissen
Kraakbeenvissen zijn vissen zoals de haaien, roggen en zeekatten. Deze vissen hebben een inwendig skelet wat met name uit kraakbeen bestaat. Dus eigenlijk zegt het woord kraakbeenvissen het al. Deze vissen hebben een speciaal zintuig, namelijk de ampullen van Lorenzini. Met dit zintuig kunnen ze andere dieren waarnemen door middel van een elektrisch veld.
Beenvissen
Een beenvis heeft een inwendig skelet wat bestaat uit hard verkalkt bot. Het skelet reikt vaak tot de vinnen en is heel flexibel en bewegelijk. Dit zorgt ervoor dat beenvissen bewegelijker zijn dan haaien en roggen.
Hoe krijgen vissen jongen?
Veel vrouwen vissen leggen in grote aantallen kleine eitjes in het water. Het mannetje laat uiteindelijk sperma vrij bij de eitjes en op deze manier worden de visseneitjes bevrucht. Vaak zweven de visseneitjes of zinken ze naar de bodem. Uit de eitjes komen hele kleine larven en deze worden vaak opgegeten door andere dieren, maar een aantal overleefd het en dit worden uiteindelijk grote en volwassen vissen.
Lees verder over deze vissen: