Zwarte rat (Rattus rattus)

De zwarte ratten worden binnen het dierenrijk ingedeeld in de ratten (geslacht) en muisachtigen (familie). De zwarte ratten zijn knaagdieren (orde) en knaagdieren vallen onder de zoogdieren (klasse). De zwarte rat kent vele ondersoorten waarvan diverse over de hele wereld voorkomen. In Europa komt de zwarte rat voor in verschillen kleuren. (1) volledig zwart (2) van boven zwart en onder grijs (3) bovenzijde bruin en onder grijs. Er bestaan nog wel andere kleurvariatie en ook in een nest van jongen kunnen verschillende kleurvarianten voorkomen.

Kenmerken zwarte rat

De zwarte rat heeft een lichaamslengte van 16 tot 22 centimeter en een staart van 17 tot 24 centimeter. De staart van de zwarte rat is slanker dan de bruine rat. De staart van de zwarte rat is groter dan het lichaam, dit in tegenstelling tot de bruine rat. De staart van de zwarte rat is onbehaard en heeft 200 tot 260 schubbige ringetjes.

Verspreiding

De zwarte rat komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië en is vandaar uit verder verspreid over Midden-Azië en West-Europa. Deze verspreiding vond naar vermoeden plaats tussen de 11de en 13e eeuw met de scheepvaarders van de kruisvaarders. In deze tijd werd de zwarte rat de pest rat genoemd, vanwege verspreiding van besmettelijke ziekten die op de vlooien van de zwarte rat leefden. Naar alle waarschijnlijkheid heeft de bruine rat een groter aandeel in de verspreiding van de pest gehad dan de zwarte rat. Omstreeks 1540 werd de zwarte rat in Amerika aangetroffen. Over het algemeen leeft de zwarte rat op bovenverdiepingen en is dan ook een goede klimmer. De bruine rat leeft juist op lager gelegen verdiepingen zoals kelders. Deskundigen zijn het niet eens of de zwarte en bruine rat elkaar in het leefgebied dwarsliggen en of de zwarte rat verdrongen wordt door de bruine rat. Duidelijk is dat de aantallen zwarte ratten afnemen. In Nederland tref men de zwarte rat met name aan in Limburg en Brabant.

Voedsel

De zwarte rat eet met name plantaardig voedsel en in mindere mate dierlijk voedsel. Insecten zijn eerder een vorm van bijvoeding op het plantaardige voedsel.

Voortplanting zwarte rat

Het hele jaar kan de zwarte rat zich voorplanten en de piek bevindt zich in de zomermaanden. Op een droge en hoger gelegen plaats (zoals een zolder) wordt het nest gemaakt. De draagtijd van de zwarte rat is 20 tot 24 dagen en er worden 6 tot 12 jongen geboren (gemiddeld 8 per nest). De jongen worden kaal en blind geboren en na 15 dagen gaan de ogen open. De verdere ontwikkeling is vergelijkbaar met de bruine rat.