Helmparelhoen (Numida meleagris)

Een benig, op een helm lijkend, uitsteeksel boven op zijn hoofd en parelwitte stippen op zijn veren: het is niet moeilijk te bedenken hoe het helmparelhoen (Numida meleagris) aan zijn naam komt. Deze grote loopvogel komt voor op de Afrikaanse savannes ten zuiden van de Sahara. Ze worden ook wel de kippen van de savanne genoemd. Helmparelhoenders leven in groepen van ongeveer 25 dieren.

Het hoendersoort wordt veel gehouden door mensen. Voor het vlees of voor de eieren. Maar ook in dierenparken en bij kinderboerderijen zie je ze vaak. Eén van de redenen dat pluimvee hobbyisten graag helmparelhoenders houden is omdat ze de omgeving tekenvrij houden en ratten de vogels vermijden.

Kenmerken

Naast de herkenbare ‘helm’ en het verenkleed heeft het helmparelhoen een kenmerkende lichaamsbouw: een groot rond lijf, met een kleine kop. Ze worden zo’n 53 tot 58 centimeter groot en wegen gemiddeld 1,3 kilo.

Helmparelhoenders maken veel geluid. Zo blijven ze met elkaar in contact en communiceren ze waar voedsel te vinden is. Als een lid van de groep zoek is, wordt hij met veel geluid gezocht. In geval van nood wordt er harder en sneller gekakeld. Helmparelhoenders kunnen vliegen, maar zijn sneller als ze lopen. Ze leggen makkelijk afstanden van 10 kilometer per dag af. ’s Nachts slapen ze in bomen, daar vliegen ze wel naar toe.

Voedsel Helmparelhoen

Helmparelhoenders zijn omnivoren die de hele dag scharrelen naar voedsel. Veelal plantaardig in de vorm van zaden, fruit en granen. Maar ook dierlijk voedsel zoals insecten, wormen, slakken en spinnen. Soms eten ze zelfs (kleine) amfibieën, reptielen en zoogdieren. Helmparelhoenen woelen de grond om met hun sterke klauwen op zoek naar voedsel. Alleen tijdens de heetste uren van de dag zoeken ze een schaduwrijk plekje op.

Voortplanting

Het helmparelhoen leeft in groepen bij elkaar, maar in het paarseizoen vormen ze monogame paartjes. Meestal broeden de vogels tijdens of vlak na het regenseizoen. Het legsel bestaat uit 20 tot 30 eieren die in 26 tot 28 dagen worden uitgebroed.

De schalen van de eieren zijn zó hard dat ze met gemak een brandje overleven. Geen overbodige luxe op de hete en droge savannes waar regelmatig brandjes woeden!

Vrouwelijke helmparelhoenders zijn niet altijd even goede moeders. Ze laat de jongen gerust achter op de grond als ze ’s avonds op stok gaat. Pluimveehouders wordt dan ook aangeraden om te zorgen voor een toegankelijke ren voor de kuikens. Deze hebben namelijk wel al snel vleugels, maar kunnen daar de eerste tijd alleen mee flapperen.