Jachtluipaarden (Acinonyx jubatus)

Het jachtluipaard ook wel cheeta, is uniek in zijn soort, maar omdat ze op meerdere plekken in de wereld voorkomen, zijn er wel onderlinge verschillen te ontdekken. Deze minieme verschillen zorgen ervoor dat de jachtluipaarden in zogenaamde ondersoorten worden verdeeld. De belangrijkste onderlinge verschillen zitten in het uiterlijk. In de Sahara komen jachtluipaarden voor die een lichtere vacht hebben dan bijvoorbeeld hun soortgenoten in de jungle om er voor te zorgen dat ze beter opgaan in hun leefomgeving. In Afrika leven vier ondersoorten die dus onderling van elkaar verschillen en in Azië (Iran) komt maar één soort voor.

Het geluid van een jachtluipaard

Jachtluipaarden vallen onder de categorie katachtigen. Het geluid van jachtluipaarden lijkt dan ook best veel op dat van de gewone huiskat. Een jachtluipaard is prima in staat om te miauwen of tevreden te spinnen. Roofdieren die ook onder de noemer katachtigen vallen zijn onder andere leeuwen en tijgers met hun typerende brul- en gromgeluiden. Dit geluid kan de jachtluipaard echter niet maken omdat ze daar een specifiek botje in de keel voor missen.

Voedsel van een jachtluipaard

Het voedsel van een jachtluipaard bestaat voornamelijk uit vlees van middelgrote zoogdieren. Maar ook een vogel of haas kan op het menu staan. Het jagen vindt plaats in de vroege ochtend of aan het begin van de avond. Vanaf een rotspartij of vanuit een boom wordt de omgeving goed afgespeurd op zoek naar een antilope, een gazelle of een springbokje. Als de prooi gevangen is, zal eerst het achterwerk opgegeten worden, want dat gedeelte bevat de belangrijkste vitamines en mineralen die het jachtluipaard nodig heeft. En het is noodzakelijk om de juiste delen eerst te eten omdat er altijd kapers op de loer kunnen liggen die de prooi willen afpakken zoals bijvoorbeeld een leeuw of hyena.

Water is voor een jachtluipaard wel belangrijk, maar ze hoeven niet iedere dag te drinken. Over het algemeen drinken ze ongeveer eens per vier dagen, maar ze kunnen tot wel tien dagen zonder water als het moet.

Levensverwachting

In de natuur ligt de leeftijd van een jachtluipaard ongeveer rond de acht jaar. Jachtluipaarden die in gevangenschap worden gehouden ,worden over het algemeen veel ouder. Zo rond de tien tot vijftien jaar kan makkelijk gehaald worden. Maar hier zijn dan ook geen natuurlijke vijanden zoals krokodillen, leeuwen en tijgers.

Het gewicht van een jachtluipaard

Een jachtluipaard heeft een gewicht tussen de 40 en 65 kg. De vrouwtjes zijn over het algemeen wat lichter dan de mannetjes. Ook in hoogte en lengte is er verschil. Van kop tot billen kunnen jachtluipaarden tussen de 110-135 cm lang worden. Daar is de staart van gemiddeld 65-85 cm nog niet bij opgeteld. De hoogte varieert van 60 tot 80 cm.

Hoe gevaarlijk zijn jachtluipaarden?

Zoals al eerder vermeld, is een jachtluipaard een jager en daarmee dus een roofdier. Als ze zelf worden aangevallen of zich bedreigd voelen, kunnen ze flink uithalen en verwondingen aanrichten bij de tegenpartij. Jachtluipaarden zijn carvivoren, maar ze eten geen mensen en een aanval op mensen is daardoor zeer zeldzaam.

Jaren geleden was de jachtluipaard een statussymbool en hadden koningen een jachtluipaard als huisdier, ter bescherming en voor de jacht.

Het jagen

Jachtluipaarden zijn enorm snelle dieren. Ze kunnen per pas die ze maken wel drie meter per seconde sneller gaan. Dat is ruim 10 kilometer per uur! Alleen is het uithoudingsvermogen van deze roofdieren niet heel groot en kunnen ze ongeveer 20 seconden hun topsnelheid behouden van 100 kilometer per uur. De jachtluipaard zal daarom een spint inzetten en de prooi achtervolgen in zijn vlucht. Als de jachtluipaard dichtbij genoeg is,zal deze de achterpoten van de prooi proberen weg te slaan zodat de prooi struikelt en komt te vallen. Meteen daarna zal de jachtluipaard de keel vastgrijpen en de prooi op deze manier verstikken. Dit kan soms wel 20 minuten duren. Als het dier eenmaal dood is, wordt het naar een schuilplaats van dicht struikgewas gesleept. Soms wordt de buit op een tak in een boom getrokken,maar dat kost veel kracht en de spint om de prooi te vangen had ook al veel energie gekost.

Voortplanting

Een vrouwtje kiest vaak een mannetje uit nabijgelegen leefgebied om mee te paren. De zwangerschap telt negentig dagen en er komen gemiddeld twee tot vijf welpen ter wereld in een kraambed van lang gras, in struiken of in een hol wat verlaten is. De welpjes worden vaak verplaatst zodat leeuwen of hyena’s ze niet vinden en na ongeveer anderhalf jaar verlaten ze hun moeder om zelfstandig te gaan leven.

Een bedreigde diersoort

Helaas valt de jachtluipaard onder de bedreigde diersoorten doordat het leefgebied verdwijnt door invloed van de mens en het jagen op deze dieren voor hun vacht.