Groene zeeschildpad

De groene zeeschildpad (Chelonia mydas) is een schildpaddensoort uit de familie zeeschildpadden. Samen met de lederschildpad behoort hij tot de grootste schildpadden die in de zee rondzwemmen. Dit doen ze al miljoenen jaren. Hij leeft vooral in de warme wateren rondom de evenaar en komt alleen aan land om eieren te leggen op de stranden van tropische en subtropische landen. Met zijn vlakke schild en peddelvormige poten is het dier volledig aangepast aan het leven in het water.

Is een soepschildpad een groene zeeschildpad?

De groene zeeschildpad heeft ook wel de bijnaam soepschildpad omdat het vlees van het dier in het verleden vaak werd gebruikt om soep van te maken. Dit gebeurt nog steeds, maar op minder grote schaal als vroeger. Het is nu verboden om groene zeeschildpadden te vangen.

Hoe ziet een groene zeeschildpad eruit?

De groene zeeschildpad heeft een bruin tot groen schild. Je zou verwachten dat hij daaraan zijn naam dankt, maar die is hem gegeven vanwege het groen gekleurde vet onder zijn schild. Het buikschild is wit tot witgeel.

Het schild is vlak en gestroomlijnd waardoor hij makkelijk door het water glijdt. De voorpoten afgevlakt tot peddelvormige flippers en de kortere achterpoten worden gebruikt als roer. Met deze poten is de groene zeeschildpad op het land niet zo snel, maar kan hij in het water snelheden halen van 30 kilometer per uur!

De groene zeeschildpad heeft grote ogen met een ronde pupil. Hierdoor kijken deze schildpadden vriendelijker uit de ogen dan sommige soortgenoten op het land. De ogen kunnen goed zien onder water en hebben boven en onder oogleden die geelachtig van kleur zijn.

De groene zeeschildpad heeft donkere schubben op zijn kop en poten tegen een witte achtergrond. Hierdoor ontstaat een opvallende nettekening.

Het schild kan een lengte bereiken van ongeveer een meter. De schildpad die hem draagt is dan ongeveer 160 kilo zwaar. Hoe langer en vlakker het schild, des te ouder de schildpad. In de loop der jaren wordt het schild steeds langwerpiger en de bulten van de hoornplaten steeds vlakker.

Wat eet een groene zeeschildpad?

Veel schildpadden die in zee leven, eten kwallen of kreeftachtigen. Bij de groene zeeschildpad zijn het alleen de jonge dieren die voor dit menu gaan. De volwassen groene zeeschildpad eet vrijwel uitsluitend vegetarisch. Hij vindt zeegrassen, verschillende wieren en algen lekker.

Het is een grazer die de plantdelen met zijn zaagvormige, gehoorde bek afscheurt. Schildpadden zijn namelijk de enige reptielen zonder tanden.

Kan een groene zeeschildpad zijn kop in het schild trekken?

Hoewel de zeeschildpadden behoren tot de groep halsbergers, kan een groene zeeschildpad zijn kop niet (meer) volledig intrekken binnen het schild. Dit vermogen heeft hij door miljoenen jaren in de zee te leven verloren.

Hoe snel zwemt een groene zeeschildpad?

Meestal heeft de groene zeeschildpad niet zo veel haast. Rustig en elegant beweegt hij zich door het water. Maar dankzij zijn bouw en gestroomlijnde lichaam kan een groene zeeschildpad wel 25 tot 30 kilometer per uur halen. Zeker als er gevaar dreigt. Groene zeeschildpadden hebben weinig vijanden als ze eenmaal wat groter zijn. Alleen grote haaien vormen dan nog een natuurlijke bedreiging.

In een jaar tijd kan een groene zeeschildpad wel duizenden kilometers afleggen. Dit doet hij onder andere door gebruik te maken van de warme zeestromingen. De grootste afstand die een zeeschildpad ooit aflegde in een jaar was 4000 kilometer!

Wat is het leefgebied van een groene zeeschildpad?

De groene zeeschildpad leeft in de warme wateren rondom de evenaar. Ze komen vooral voor in de ondiepe, rotsachtige wateren bij de kust waar ze veel voedsel kunnen vinden. Ze worden aangetroffen op de stranden van ongeveer 140 landen en broeden op stranden van ongeveer 80 landen. In Europa komen ze ook voor, vooral in de Middellandse zee. Heel soms dwaalt een groene zeeschildpad af naar de Noordzee bij Nederland.

Hoe slaapt een zeeschildpad?

De groene zeeschildpad slaapt onder water in holen en spleten. Hij kan daarbij zo’n 2,5 uur zijn adem inhouden. Daarna moet hij weer bovenkomen om te ademen. Soms gaan ze ’s nachts aan land om daar te slapen. Maar op het land zijn ze zeer kwetsbaar.

Hoe plant een groene zeeschildpad zich voort?

Groene zeeschildpadden zijn pas klaar voor de voortplanting als ze tussen de 20 en 50 jaar oud zijn. Ze paren in het water en leggen vervolgens hun eieren in een kuil op het strand. Die kuil is een halve meter diep. Voor het zover is, moet het vrouwtje nog wel zien te overleven, want de paring in het water duurt lang en het vrouwtje loopt kans daarbij te verdrinken. Helemaal omdat andere mannetjes het paartje soms belagen tijdens de paring.

’s Nachts komt de groene zeeschildpad aan land voor het afzetten van de eitjes. De kuil voor de eieren graaft de zeeschildpad met haar achterpoten en tijdens het leggen van de eieren is ze in een soort trance, waardoor ze erg kwetsbaar is. Alles bij elkaar duurt het zo’n twee uur. Daarna graaft ze het nest dicht en keert terug naar de zee. De temperatuur van het zand bepaalt vervolgens of er een mannetje of vrouwtje uit het ei kruipt. Bij hoge temperaturen worden meer vrouwtjes geboren. Door de klimaatveranderingen komen er steeds meer vrouwtjes dan mannetjes waardoor het vinden van een geschikte paringspartner al maar lastiger wordt.

De jonge zeeschildpadjes gebruiken een speciale ‘eitand’ waarmee ze de rubberachtige schaal kunnen breken. Per keer worden er gemiddeld zo’n 130 eieren gelegd, maar niet al die pasgeboren schildpadjes bereiken de volwassen leeftijd. Veel worden al opgegeten door vogels en krabben tijdens hun eerste tocht naar de zee. Als de eieren niet al geroofd waren door roofdieren of mensen.

Voorplanting Groene zeeschildpad

Wij mensen hebben sowieso een grote invloed op de voortplanting van zeeschildpadden. Door de stijgende zeespiegel spoelen nesten weg tijdens vloed of verdwijnen neststranden in zijn geheel. Als een vrouwtjes zeeschildpad haar geboortestrand niet meer kan vinden zal ze geen eieren meer leggen.

Door het toegenomen toerisme is er langs de neststranden meer lichtvervuiling. De jonge zeeschildpadjes denken daardoor dat ze naar de kust moeten in plaats van naar de zee. Ze overleven deze poging meestal niet.

Door de opwarming van de aarde worden er steeds meer vrouwtjes geboren De temperatuur in het nest bepaalt namelijk of een ei zich ontwikkeld tot een mannetje of een vrouwtje. Bij hogere temperaturen worden er meer vrouwtjes geboren.

Tot slot duurt het heel lang voordat een groene zeeschildpad zich volledig heeft ontwikkeld. Daardoor is het voor hem minder makkelijk om zich snel aan te passen aan de snel veranderende omstandigheden. Waar andere diersoorten hun leefwijze aanpassen en er zelfs al genetische veranderingen zijn waargenomen waardoor ze beter om kunnen gaan met klimaatveranderingen, is de zeeschildpad daar eigenlijk gewoon te traag voor. Tragisch eigenlijk, want door die trage ontwikkeling hebben schildpadden het juist al miljoenen jaren volgehouden.

Hoe weet een zeeschildpad waar hij geboren is?

Tja. Dat is nog steeds een groot vraagstuk waar wetenschappers nog geen definitief antwoord op hebben. Feit is dat groene zeeschildpadden zich goed kunnen orienteren en dat ze daar in diep water magnetisme voor gebruiken. Ook kunnen ze navigeren door de richting van golven te volgen.

Wat ook bekend is, is dat de groene zeeschildpadden migreren in grote groepen op weg naar het broedgebied waar ze geboren zijn. De meeste reisgenoten zijn afkomstig van hetzelfde geboortestrand.

Huilen groene zeeschildpadden?

Soms lijkt het of de vrouwtjes die aan land komen aan het huilen zijn. Dit is niet het geval (hoewel het in sommige situaties wel begrijpelijk zou zijn). Groene zeeschildpadden hebben zoutklieren bij hun ogen, waarmee ze het teveel aan zout in hun lichaam kunnen afscheiden. Vooral als ze op het droge zijn, lijkt die afscheiding heel erg op dikke tranen. Het zout krijgen de schildpadden ongemerkt binnen tijdens het eten en kan zich door het ‘huilen’ niet ophopen in het lichaam.

Hoe lang kan een groene zeeschildpad onder water blijven?

Na een flinke teug lucht kan een groene zeeschildpad wel 5 uur onder water blijven. Dat is vaak niet nodig, gemiddeld duikt hij zo’n veertig minuten per keer. Als hij slaapt, blijft hij zo’n 2,5 uur onder water.

Waarom zijn groene zeeschildpadden bedreigd?

Helaas zijn er veel redenen waarom de groene zeeschildpad het ongelooflijk moeilijk heeft. Vervuiling door de plastic soep, verstrikt raken in netten, illegale vangst voor consumptie, pasgeboren zeeschildpadjes die amper kansen krijgen, verdwijnen van leef- en broedgebieden, klimaatveranderingen... Hoewel het dier al miljoenen jaren bestaat, is de kans nu aanwezig dat hij over enkele decennia is uitgestorven in het wild. Wat eeuwig zonde zou zijn.